Informacja publiczna
Czym są informacje publiczne? I gdzie można ich szukać?
Według polskiego prawa, informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. I niemal każda z nich może zostać udostępniona. Istnieje niewiele sytuacji, w których dostęp do informacji publicznych może zostać ograniczony. Wynikają one z przepisów o ochronie informacji niejawnych oraz innych tajemnic ustawowo chronionych, a także ze względu na prywatność osób fizycznych lub tajemnicę przedsiębiorcy. Podstawowym źródłem informacji powinien być Biuletyn Informacji Publicznej (BIP). Jako publikator teleinformatyczny jest on tworzony i aktualizowany właśnie w celu powszechnego udostępniania informacji publicznej. A do jego prowadzenia zobowiązane są wszystkie władze, instytucje publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne. W przypadku informacji nieopublikowanych w BIP, istnieje możliwość otrzymania takich danych bezpośrednio z urzędu bądź instytucji. W tym celu należy zwrócić się z wnioskiem o udostępnienie interesujących nas informacji.
Kto może złożyć taki wniosek i w jakiej formie należy to zrobić?
Z takim wnioskiem wystąpić może każdy. Można to zrobić e-mailem, listownie, osobiście lub poprzez elektroniczną skrzynkę podawczą. Nie ma żadnej określonej formy wniosku, ani też sposobu jego złożenia. Istotne jest aby podać jakich konkretnie informacji oczekujemy, w jakiej formie mają zostać udostępnione i w jaki sposób przekazane. Czy oczekujemy na przykład kopii papierowej, pliku komputerowego, a może wystarczy nam po prostu wgląd w akta sprawy. Najkorzystniej byłoby również podać swoje podstawowe dane takie jak adres korespondencyjny czy numer telefonu. Ułatwia to ewentualne doprecyzowanie wymagań lub niekiedy wydania decyzji o odmowie udostępnienia. Jednak wniosek złożyć można również całkowicie anonimowo. Wiele wniosków wpływa do urzędu e-mailem, a wnioskodawcy podają w nich wymyślone dane. Mamy nawet klienta, używającego w kontaktach z nami pseudonimu.
Jak długo może trwać oczekiwanie na udostępnienie informacji i czy jest ono płatne?
Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki. Nie później niż w terminie 14 dni. Oczywiście mogą pojawić się skrajne sytuacje kiedy dwa tygodnie nie wystarczają i wtedy można przedłużyć ten okres nie dłuższy niż 2 miesiące od daty wpływu wniosku. Ale z drugiej strony, bardzo często jesteśmy w stanie informacje przekazać od ręki. Dzieje się tak na przykład z pytaniami zadawanymi przez dziennikarzy. Lub kiedy odpowiedź wymaga tylko wskazania miejsca, gdzie informacja została wcześniej opublikowana. Samo udostępnienie informacji jest bezpłatne. Chociaż przepisy wskazują na możliwość pobierania opłat w celu pokrycia kosztów związanych ze sposobem ich udostępnienia. Na przykład kosztu płyty CD, kiedy ktoś zażyczy sobie takiej formy przekazania informacji.
W jakiej formie urząd udostępnia informacje?
Informacje udostępniamy zgodnie z wolą wnioskodawcy. Najczęstszą formą są pliki komputerowe, przesyłane na adres e-mail. W wielu wypadkach są to kopie dokumentów dostarczane w wersji papierowej. Prawo do dostępu do informacji publicznej obejmuje również możliwość uzyskania informacji przetworzonej. Jednak tylko wtedy, kiedy jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego. Występując o uzyskanie informacji przetworzonej, należy wykazać w jakim stopniu informacja, którą urzędnicy mają przetworzyć – czyli ponieść nakłady na stworzenie np. sprawozdania, raportu czy zestawienia na podstawie posiadanych już danych – jest szczególnie istotna dla interesu publicznego. Należy tu wyraźnie oddzielić interes prywatny wnioskodawcy od szeroko rozumianego interesu publicznego.
Metryka
- autor lub odpowiedzialny za treść: Wojciech Bilskidata wytworzenia: 2024-01-24
- opublikował: Wojciech Bilskidata publikacji: 2024-01-24 10:12